Kỹ thuật vật lý phục hồi chức năng là gì?
Vật lý phục hồi chức năng là một trong những chuyên ngành của y học lâm sàng, nằm thứ 3 trong chuỗi mắt xích của y học hiện đại gồm Phòng bệnh – Chữa bệnh – Phục hồi chức năng.
Như đã nói, vật lý phục hồi chức năng là phương pháp hỗ trợ điều trị bảo tồn, phục hồi chức năng các bộ phận cơ thể người có hiệu quả rất cao nhưng không sử dụng thuốc. Các phương pháp vật lý trị liệu thường được áp dụng như nhiệt trị liệu, thuỷ trị liệu, laser trị liệu, điện trị liệu, xoa bóp, châm cứu, quang trị liệu, siêu âm trị liệu, từ trị liệu, Oxy cao áp trị liệu…
Những đối tượng được áp dụng vật lý trị liệu phục hồi chức năng gồm những người khuyết tật, những bệnh nhân bị di chứng bại liệt sau tai nạn hoặc bị cứng khớp, cứng cơ sau phẫu thuật… Việc điều trị bằng vật lý phục hồi chức năng sẽ giúp bệnh nhân nhanh chóng thích nghi, nâng cao sức khỏe, sớm tái hòa nhập cuộc sống.
Vai trò của vật lý phục hồi chức năng
Trước đây, nhiều người chỉ quan niệm rằng mục tiêu cuối cùng của việc điều trị là cứu sống bệnh nhân thành công, nhưng quan niệm đó gặp nhiều sự phản đối vì nhiều người được cứu sống lại trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội, không thể sống cuộc sống bình thường, bị hành hạ, sống không bằng chết.
Vì vậy, mục tiêu cuối cùng của công tác điều trị bệnh đã có sự thay đổi, nó không chỉ dừng lại ở việc cứu sống bệnh nhân mà phải bao gồm giúp bệnh nhân tái hòa nhập cuộc sống thường ngày, không để họ phải chịu áp lực trở thành gánh nặng cho người khác.
Vai trò của vật lý phục hồi chức năng chính là hoàn thành mục tiêu cuối cùng của quá trình điều trị đó.
Quá trình thực hiện vật lý trị liệu phục hồi chức năng cho người bệnh cần phải được thực hiện bởi những người có trình độ chuyên môn, được đào tạo bài bản, nắm vứng kiến thức và quy trình điều trị bằng vật lý trị liệu, có khả năng phản ứng nhạy bén, dựa vào tình trạng cụ thể của mỗi người để đưa ra những bài tập phù hợp, giúp quá trình phục hồi diễn ra nhanh và tốt hơn.
Vật lý phục hồi chức năng có thể áp dụng cho những đối tượng ở mọi độ tuổi, mọi hoàn cảnh, có thể kể đến như:
- Những bệnh nhân cứng khớp, teo cơ do gãy xương, phẫu thuật, nằm bất động lâu ngày.
- Những bệnh nhân cần phục hồi chức năng do di chứng liệt, nói ngọng… sau tai biến mạch máu não, tổn thương tủy sống.
- Những người bị bỏng, viêm khớp, thoái hóa khớp, đau thần kinh tọa, đau lưng thoái hóa, thoát vị đĩa đệm…
- Những người thường xuyên bị đau đầu, mất ngủ, căng thẳng…
- Những người khiếm khuyết về cấu trúc cơ thể như không có tay, chân, dị dạng, tăng trưởng kém…
- Những người khiếm khuyết chức năng như câm, điếc, mù, cận thị, nói ngọng, đi lại khó khăn…
- Những người bị hạn chế hoặc rối loạn tâm thần, rối loạn tâm lý, thiểu năng trí tuệ…
Thụ động
Đây là hình thức điều trị thụ động của vật lý phục hồi chức năng không yêu cầu bạn cử động nhiều. Có tác dụng giúp giảm đau cấp tính nhanh.
- Kích thích điện: Nó kích thích cảm giác của các khu vực bị tê liệt, giúp lấy lại cảm giác, giảm đau, làm co cơ bắp theo tính toán giúp phục hồi chức năng.
- Siêu âm: Biện pháp này giúp thư giãn và giảm co thắt cơ bắp, giảm đau, giảm viêm và thúc đẩy quá trình chữa trị bệnh.
- Chườm nóng hoặc lạnh: Chườm nóng hoặc lạnh có thể giúp giảm đau, giảm sưng và viêm. Thời gian chườm bao lâu tuỳ thuộc vào tình trạng cụ thể của bạn. Việc chườm nóng còn tăng tăng lượng máu chảy đến các vùng bị ảnh hưởng mang theo chất dinh dưỡng thúc đẩy quá trình chữa bệnh.
- Tác dụng nhiệt: Gồm nhiệt ngoại, nhiệt nội và nhiệt độ tổ chức tăng. Phương pháp cụ thể gồm có ủ ấm, đắp paraphin, chườm nóng, túi gel nhiệt, truyền nhiệt bằng bức xạ, ngâm, tắm nóng, tăng lưu thông máu, tăng dinh dưỡng tổ chức, tăng chuyển hoá…
- Tác dụng hoá học: Lấy hiệu quả từ sự tác động trực tiếp, sự thay đổi áp lực vi thể của siêu âm, kích thích sinap hóa học, điện phân dòng điện một chiều…
- Tác dụng điện từ: Bao gồm kích thích sợi thần kinh, dịch chuyển ion, thay đổi điện thế màng, chi phối dẫn truyền thần kinh qua sinap, điện di…
Chủ động
Hình thức này bao gồm những bài tập bắt buộc bạn chủ động cử động cơ thể một mình hoặc dưới sự giúp đỡ của chuyên gia vật lý trị liệu, người nhà. Hình thức này bao gồm các phương pháp:
- Bài tập tăng cường cơ bắp: Những bài tập này có mục đích giúp giữ cho cột sống ở đúng vị trí, cơ bắp chắc khoẻ, hỗ trợ cho các vùng bị ảnh hưởng, ngăn ngừa đau yếu cơ tái phát.
- Các bài tập hoạt động nhịp chậm: Các bài tập này rất hữu hiệu cho trường hợp bạn bị đau ít và thời gian đau ngắn. Sử dụng như một thói quen hàng ngày còn có tác dụng duy trì sức khỏe tốt. Những bài tập này bao gồm: Đi bộ; Trị liệu dưới nước; Đi xe đạp…
- Bài tập dãn cơ: Có tác dụng lấy lại sự linh hoạt trong các ổ đĩa, cơ bắp, gân và dây chằng, giúp tăng cường cơ bắp trong khu vực không bị ảnh hưởng trực tiếp, tăng phạm vi chuyển động, giúp bạn di chuyển linh hoạt nhất có thể.
Có thể nói rằng vật lý phục hồi chức năng ra đời để hoàn thiện cho nền y học hiện đại. Áp dụng các kỹ thuật vật lý trị liệu nào còn tùy thuộc vào tình trạng và cơ địa của mỗi người. Hơn nữa, kết quả của quá trình vật lý phục hồi chức năng còn phụ thuộc rất nhiều vào ý chí và lòng kiên trì của người bệnh. Chế độ ăn uống và sinh hoạt cũng góp một phần nhỏ đến kết quả điều trị bằng vật lý phục hồi chức năng.
Khi vật lý trị liệu phục hồi chức năng ngày càng phát triển, máy móc mới được pháp minh ngày càng hiện đại và có nhiều công dụng, bạn có thể yên tâm hơn về khả năng phục hồi, nhanh chóng trở lại cuộc sống.
Địa chỉ : 286/7 Tô Hiến Thành, P15, Quận 10, TP.HCM (Kế bên Siêu Thị Big C) – Cơ sở 2: 15 Trần Thị Nghỉ, Phường 7, Quận Gò Vấp, TP.HCM (thuộc khu Cityland Center Hills) là địa chỉ thăm khám điều trị vật lý trị liệu hiệu quả tại TPHCM.